Tajemniczy układ limfatyczny
O układzie limfatycznym wiemy niewiele, chociaż pełni nie mniej ważną funkcję niż układ krwionośny:
- chroni organizm przed drobnoustrojami chorobotwórczymi
- wspomaga transport płynów ustrojowych
- transportuje niektóre składniki odżywcze
- usuwa toksyny, transportując je do nerek
Przypominamy sobie o nim najczęściej, gdy zaczynają nam sprawiać problem obwodowe narządy limfatyczne – węzły chłonne. Co warto o nich wiedzieć, żeby skutecznie chronić swoje zdrowie?
Węzły chłonne – obrona przed chorobami
Węzły chłonne najczęściej potrafimy rozpoznać u siebie w następujących punktach ciała:
- Pod żuchwą
- W okolicach uszu
- Pod pachami
- W pachwinach
Faktycznie, w tych miejscach znajdują się ich główne skupiska, ale naprawdę jest ich o wiele więcej – w organizmie człowieka znajduje się ich łącznie kilkaset. Są one zlokalizowane w okolicach najważniejszych narządów, gdzie czuwają nad bezpieczeństwem immunologicznym organizmu. Węzeł chłonny może mieć do 3 cm wielkości i posiada charakterystyczny kształt fasolki.
Ten niewielki narząd pełni bardzo ważne funkcje, a mianowicie:
- Filtruje limfę z zebranych w całym organizmie toksyn, które następnie przesyłane są do nerek
- Eliminuje bakterie, wirusy i inne patogeny, a także – komórki nowotworowe
- Jest miejscem, w którym powstają limfocyty – komórki odpowiedzialne za walkę z drobnoustrojami chorobotwórczymi
Węzły chłonne też chorują
Węzły chłonne reagują na wszelkie stany zagrożenia – dochodzi wtedy do ich powiększenia. Jest to odpowiedź organizmu na toczący się w nim stan zapalny. Może ona przybrać postać ostrego lub przewlekłego zapalenia węzłów chłonnych. W zależności od patogenu, który wywołał stan zapalny, podejmowane jest leczenie, najczęściej za pomocą antybiotyku.
Przyczyną zapalenia węzłów chłonnych może być:
- Infekcje skórne
- Infekcje górnych dróg oddechowych, najczęściej wywoływane przez gronkowce i paciorkowce
- Choroba kociego pazura (odzwierzęca infekcja wywoływana przez bakterie z rodzaju Bartonella)
- Gruźlica
Ostry stan zapalny węzła chłonnego powoduje jego bolesność, obrzęk, czasem może także spowodować pojawienie się ropy. W nieleczonym węźle chłonnym może zajść proces zwapnienia. Opanowanie procesu zapalnego w organizmie prowadzi do wyleczenia węzłów chłonnych.
Powiększony węzeł chłonny – powód do strachu?
Czasem węzły chłonne powiększają się, wydawać by się mogło, bez konkretnego powodu. Nie zawsze także powiększenie to jest bolesne. Czy zaobserwowanie u siebie takiego węzła powinno stanowić powód do niepokoju?
Jeżeli chorowaliśmy na jakiś rodzaj infekcji, powiększony węzeł chłonny powinien niepokoić, jeżeli nie wróci do swoich zwykłych rozmiarów w przeciągu dwóch tygodni. Należy pamiętać, że wiele groźnych chorób daje objawy przypominające przewlekłe przeziębienie, dlatego wszelkie zaobserwowane nieprawidłowości w obrębie węzłów chłonnych należy skonsultować z lekarzem – niezależnie, czy jesteśmy je w stanie wyczuć za pomocą dotyku, czy udało się je wychwycić podczas bardziej zaawansowanych badań diagnostycznych. Najgroźniejsze dolegliwości, jakie udaje się często wykryć poprzez obserwację węzłów chłonnych, to:
- Białaczka
- Chłoniak
- Ziarnica
- Inne choroby nowotworowe
- HIV
Gdy zgłosimy się do lekarza, prawdopodobnie zleci nam dodatkowe badania, na przykład morfologię krwi. Konieczne może być też pobranie do badań materiału z węzła chłonnego za pomocą biopsji. W większości przypadków okazuje się, że powiększony węzeł to tylko „pamiątka” po ostatniej anginie, ale lepiej wykazać się nadmiarem ostrożności niż zlekceważyć istotny objaw.